Χορός

Μπάλος : ο νησιώτικος χορός του φλερτ και της ερωτικής επικοινωνίας

μπάλος Κύθνου

Πριν κάποιος μάθει να χορεύει μπάλο ένα πράγμα θα πρέπει να ξέρει : “ο άντρας οδηγεί και η γυναίκα ακολουθεί” . Αυτό πάει να πει πως μεταξύ τους έχει χτιστεί και η οικειότητα αλλά και η εμπιστοσύνη πως ο συνδυασμός τους μπορεί να “βγάλει τα βήματα” του χορού. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν χορό επικοινωνίας και ερωτικού πάθους. Συνήθως χορεύεται από έναν άντρα και μία γυναίκα ή πολλά ζευγάρια μαζί . Το μαγικό με αυτό το χορό είναι πως μπορείς να καταλάβεις πόσο δεμένο ή όχι είναι ένα ζευγάρι, αν υπάρχει συνεννόηση- κατανόηση μεταξύ τους, αν έχουν μαλώσει, αν κάποιος τους έχει κουραστεί, αν αλληλοκαμαρώνονται, αν χορεύουν ο ένας για τον άλλον .

μπάλος Κύθνου

Η ιστορία του μπάλου

Ο Μπάλος είναι ένας παραδοσιακός χορός ελληνικής καταγωγής με πανάρχαια ελληνικά στοιχεία και μπορει να θεωρηθεί ένας από τους πιο γνωστούς λαϊκούς νησιώτικους χορούς στην Ελλάδα. Η λέξη μπάλος προέρχεται από τα λατινικά όπου με την σειρά της είναι δανεισμένη από την ελληνική γλώσσα, προερχόμενη από το ελληνικό ρήμα “βαλλίζω”. Ο μπάλος κατά βάση έχει “αυθόρμητες” και ρυθμικές κινήσεις οι οποίες διαφοροποιούνται ανάλογα με το νησί στο οποίο χορεύεται. Για παράδειγμα, ο μπάλος της Κύθνου, γνωστός σαν «Θερμιώτικος μπάλος», χορεύεται ιδιότυπα σε σχέση με την υπόλοιπη νησιωτική Ελλάδα. Συνηθίζεται να ονομάζεται και «φούρλες», ονομασία που προέρχεται από τις συνεχόμενες έντονες στροφές του κάθε χορευτή γύρω από τον άξονα του ταυτόχρονα με το ταίρι του.

Η μελωδία του μπάλου χαρακτηρίζεται ως γενικά χαρούμενη και λυρική το οποίο είναι χαρακτηριστικό της μουσικής των νησιών του Αιγαίου. Αυτός ο χορός χορεύεται συνήθως από ζευγάρια κι ενσωματώνει μέσα στα βήματα του όλα τα στοιχεία του φλερτ.

Οι άνδρες παλιότερα δεν μπορούσαν να πλησιάσουν εύκολα τις γυναίκες και με τον μπάλο μπορούσαν να «φλερτάρουν» μαζί τους έστω μέσα από το χορό. Η απλούστερη είναι εκείνη κατά την οποία ένα ζευγάρι περνά μέσα από μια σειρά από αυθόρμητες μορφές. Σε μιαν άλλη εκδοχή πολλά ζευγάρια χορεύουν ταυτόχρονα σαν μόνα τους επάνω στην πίστα. Μιαν άλλη εκδοχή είναι όταν εισάγεται κι ο Συρτός. Τέλος, στην πιο περίπλοκη μορφή του, όταν ένας αριθμός ζευγαριών κάνουν συγχρονισμένα διάφορες έντονες χορευτικές φιγούρες.

Τα βήματα και οι φιγούρες

Οι κινήσεις του χορού είναι κομψές, και παλαιότερα οι χορευτές κράταγαν μαντήλια. Ακόμη και σήμερα –ιδίως οι γυναίκες– ψάχνουν να βρουν μαντήλι για να ξεκινήσουν να χορεύουν. Στον παραδοσιακό χορό, ο καβαλιέρος κάνει φιγούρες προσπαθώντας να εντυπωσιάσει τη ντάμα, ενώ εκείνη τον αποφεύγει κάνοντας νάζια. Σήμερα δεν είναι τόσο ευδιάκριτη η διαφορά της φιγούρας ανάμεσα στα δύο φύλα όμως στις εποχές που η δυσκολία προσέγγισης ήταν ένα εφικτό γεγονός, οι άνδρες καλούνταν να αποδείξουν τα αισθήματα τους μέσω μίας χορογραφίας.

μπάλος

Τα όργανα που συνοδεύουν το χορό

Βασικά όργανα που συνεργάζονται για να βγει το αυθεντικό νησιώτικο τραγούδι που θα συνοδεύσει τη χορογραφία είναι το βιολί και το λαγούτο. Παλιότερα, διαδεδομένη ήταν και η συμμετοχή της τσαμπούνας που πλέον όμως εκλείπει, με ελάχιστους τσαμπουνιέρηδες να κρατούν ακόμα ζωντανή την παράδοση. Με συχνή παρουσία στο νησιώτικο τραγούδι ακολουθούν  η κιθάρα και, λιγότερο, το κλαρίνο, το ακορντεόν, το ούτι, το μπουζούκι.

About the author

Κωνσταντίνος Ιορδανίδης

Add Comment

Click here to post a comment


The reCAPTCHA verification period has expired. Please reload the page.