Στη συντριπτική πλειονότητα των κτιρίων και των διάφορων οικοδομικών εγκαταστάσεων που προστίθενται σε μία πόλη υπάρχει μία συμβατικότητα και ακολουθείται μια πεπατημένη στην αρχιτεκτονική. Ο σχεδιασμός των κτιρίων, των γραφείων, των μουσείων, των αεροδρομίων, των σιδηροδρομικών σταθμών και των σπιτιών δε μπορεί πάντα να είναι επαναστατικός. Είναι λογικό ένα μεγάλο μέρος του αρχιτεκτονικού κόσμου να αποτελείται από κατασκευές οι οποίες ικανοποιούν την ανάγκη της ανάπτυξης των σύγχρονων πόλεων.
Ας δούμε κάποια παραδείγματα όμως τα οποία ξέφυγαν από τα συνηθισμένα και τα συναντάμε συγκεκριμένα στην Αμερική.
Είναι οικοδομήματα τα οποία σίγουρα θα γυρνούσε κανείς να κοιτάξει κι αξίζει να επισκεφθεί. Ξεπερνούν το μέγεθός τους, επαναπροσδιορίζοντας τον συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο της αρχιτεκτονικής. Κάθε τόσο, όμως, ολοκληρώνεται ένα κτίριο που σχεδόν καθολικά τραβάει την προσοχή και ανοίγει νέες κατευθύνσεις στις συλλογικές πρακτικές της αρχιτεκτονικής. Πράγματι, η κουλτούρα εξελίσσεται συνεχώς και για να δούμε ένα επαναστατικό έργο αρχιτεκτονικής ταξιδεύουμε στο εγγύς μέλλον, μέσα από το παρελθόν. Τα παρακάτω κτίρια, όλα σε αμερικάνικο έδαφος, κάνουν ακριβώς αυτό!
432 Park Avenue
Ας μιλήσουμε πρώτα για ένα κτίριο το οποίο κατέχει μία πρωτιά. Φυσικά ο λόγος γίνεται για το 432 Park Avenue του Rafael Viñoly το οποίο είναι το ψηλότερο ολοκληρωμένο κτίριο κατοικιών στο δυτικό ημισφαίριο. Βρίσκεται στην καρδιά της Νέας Υόρκης στο κεντρικό Μανχάταν και είναι ορατό και από τους πέντε δήμους. Μπορείτε να το διακρίνετε στον ορίζοντα της πόλης από κάθε γωνιά, είτε είστε μέσα σε αυτοκίνητο είτε σε τρένο είτε σε αεροπλάνο. Ο αρχιτέκτονας του κτιρίου με καταγωγή από Ουρουγουάη τονίζει πως ήταν μεγάλη ευθύνη να οραματιστεί ένα στοιχείο τόσο διακριτικό που ταυτόχρονα να συνάδει με τον πιο εικονικό ορίζοντα στον κόσμο.
Διαβάστε: 5 Εντυπωσιακά κτίρια της αρχιτεκτονικής του Λονδίνου
Ο Viñoly, υποστηρίζει πως γνώριζε από την αρχή ότι έπρεπε το κτίριο να έχει μία διαχρονική ποιότητα. Οι υποστηρικτές του, λένε ότι ξεχωρίζει για την κομψότητα στο ολόλευκο, ομοιόμορφο σχήμα του, ενώ η αντίθετη άποψη είναι ότι λείπουν στοιχεία που να του προσδίδουν χαρακτήρα. Όπως και να ‘χει, το κατόρθωμα της μηχανικής που απαιτείται για την οικοδόμηση αυτής της δομής έχει πάει την αρχιτεκτονική σε ένα υψηλότερο επίπεδο. Το κτίριο είναι ουσιαστικά έξι χωριστές κατασκευές που κτίζονται πάνω από το άλλο, με έναν κεντρικό, αδιάκοπο πυρήνα που αποτελείται από το φρεάτιο του ανελκυστήρα και όλες τις μηχανικές υπηρεσίες του κτιρίου. Ενώ υπήρξε κάποια κριτική για τον σχεδιασμό του Viñoly, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το όραμά του έχει οδηγήσει σε μια νέα εποχή εξαιρετικά λεπτών πύργων.
Πολιτιστικό κέντρο Νέας Υόρκης
Στα highlights των αρχιτεκτονικών επιτευγμάτων της Νέας Υόρκης μπαίνει και το πολιτιστικό κέντρο της. Για πολλούς, ο στόχος ενός τέτοιου κτιρίου, 475 εκατομμυρίων φαινόταν αδύνατος. Πόσο μάλλον ένα πολιτιστικό κέντρο, που απευθύνεται σε μία γενιά που πιστεύει ότι τα έχει δει όλα. Η απάντηση ήταν ένα κτίριο τοποθετημένο σε τροχούς έτσι ώστε να μπορεί να διασπαστεί σε δύο, ενώ παράλληλα να παρέχει ένα αναμφισβήτητα ανατρεπτικό και διαφορετικό lineup παραστάσεων. Το The Shed, το οποίο άνοιξε την άνοιξη του 2019, ξεκίνησε σαν ένας στατικός πολιτιστικός χώρος 200.000 τετραγωνικών. Ωστόσο, η δομή του αποτελείται από ένα εξωτερικό κέλυφος, φτιαγμένο από ελαφρύ πάνελ το οποίο στηρίζεται σε ένα σύνολο τροχών και που συνδέονται μεταξύ τους με ένα μικρό κομμάτι. Αφού ενεργοποιηθεί με κινητήρα 121 ίππων, το κέλυφος μετακινείται μακριά από το κύριο πλαίσιο του κτιρίου, δημιουργώντας έτσι ένα εντελώς νέο κτίριο που είναι μέρος του αρχικού κτιρίου. Συχνά, τα ευέλικτα κτίρια καταλήγουν να είναι συμβατικής αρχιτεκτονικής μορφής διότι επικεντρώνονται στον μηχανισμό δημιουργίας των δύο ξεχωριστών κτιρίων. Εδώ όμως δεν συνέβη αυτό, όπως λέει η Elizabeth Diller,συνεργάτης των αρχιτεκτόνων του κτιρίου, αλλά υπήρξε η επιθυμία να δημιουργηθεί τόσο ένα ευέλικτο αλλά και με ισχυρό αρχιτεκτονικό χαρακτήρα δόμημα. Ο στόχος ήταν να κατασκευαστεί κάτι το οποίο θα χαρακτηρίζεται για την ευελιξία του, θα προσαρμόζεται σε ένα μέλλον που δεν είναι ακόμη αναγνωρίσιμο και θα μπορεί να αλλάξει ακόμη και το αποτύπωμα του, την ίδια του την ταυτότητα.
Μουσείο The Broad
Μεταφερόμαστε τώρα σε μία εξίσου σπουδαία πόλη, αυτή των αγγέλων. Στο Los Angeles λοιπόν, συναντάμε το μουσείο The Broad, σχεδιασμένο από τους Diller Scofidio + Renfro οι οποίοι μάλλον διαθέτουν και «μαγικές» ικανότητες. Το λέμε αυτό γιατί για το σχεδιασμό του συγκεκριμένου μουσείου που διατηρεί μια συλλογή σύγχρονης τέχνης σχεδόν 2.000 έργων, το κτίριο των 50.000 τετραγωνικών ποδιών λειτουργεί ως ένας «ρυθμιστής» μεταξύ του εσωτερικού και του εξωτερικού κόσμου. Τα περισσότερα μουσεία είναι αδιαφανή εξωτερικά και εστιάζουν στο εσωτερικό. Το Broad χρησιμοποιεί ένα ημιπορώδες σύστημα, «το πέπλο» όπως το αποκαλούν οι δημιουργοί του για να δημιουργηθεί ένα περισσότερο αστικό περιβάλλον. Το πορώδες του πέπλου προκαλεί το ενδιαφέρον όποιου βρίσκεται εξωτερικά του μουσείου, είναι κάτι που προκαλεί από το δρόμο, ενώ η θέαση από έξω προς τα μέσα καθίσταται κατ΄αυτόν τον τρόπο περίπλοκη. Αυτός ο σχεδιασμός τύπου κηρύθρας προβάλλει καλύτερα τα έργα τέχνης που στεγάζονται μέσα στη δομή, οπότε το εντυπωσιακό εξωτερικό γίνεται πολυλειτουργικό χάρη στην αισθητική του. Τα τοιχώματα του πέπλου είναι επίσης σχεδιασμένα έτσι ώστε, παρά την κίνηση του ήλιου, να μην διεισδύει ποτέ στο χώρο ο άμεσος ηλιακός φωτισμός. Η κυψελοειδής δομή γύρω από το σώμα του κτιρίου λειτουργεί ακριβώς σαν ένα σφουγγάρι που απορροφά και μεταδίδει το φως όπου και όπως χρειάζεται.
Apple Park
Για μερικούς, το Apple Park θα είναι πάντα το τελικό όραμα του αμείλικτου ιδρυτή της επιχείρησης της Apple, Steve Jobs. Για αμέτρητους όμως, η τελευταία έδρα της Apple θεωρείται ως το απόλυτο αρχιτεκτονικό επίτευγμα για το πώς πρέπει να είναι σχεδιασμένη η πανεπιστημιούπολη μίας εταιρείας που βασίζεται στην πρόοδο. Ο λόγος γίνεται για την πανεπιστημιούπολη των 175 στρεμμάτων η οποία δημιουργήθηκε από την εταιρεία Foster + Partners και ήταν το αποκορύφωμα ενός ονείρου που ο Jobs είχε το 2004, ενώ περπατούσε στο Hyde Park του Λονδίνου.
Που στηρίζεται το όραμα
Το όραμα στηρίζεται στην κατασκευή ενός νέου περιβάλλοντος όπου το εμπόδιο μεταξύ κτιρίου και φύσης θα εξαφανίζεται με άψογο τρόπο. Για να εκπληρωθεί αυτή η υψηλή φιλοδοξία, ο Jobs στράφηκε στον βραβευμένο με Pritzker αρχιτέκτονα Norman Foster. Ο Norman συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Steve το 2009 όπου έγινε αναφορά στο ότι η περιοχή της κεντρικής Καλιφόρνιας είναι το μπολ με τα φρούτα της Αμερικής και γεννήθηκε μία ιδέα από την αναδημιουργία ενός τέτοιου τοπίου ως αναπόσπαστου μέρους αυτής της έννοιας.
Με αυτή την προσέγγιση, το κτίριο και το περιβάλλον του είναι αδιαχώριστα και διαμορφώθηκαν ειδικά για τις ανάγκες της Apple. Ο Steve και ο Norman είχαν ένα όραμα για το έργο με δύο διαφορετικές ομάδες που συνεργάστηκαν άψογα για το αποτέλεσμα. Το όραμά τους περιλάμβανε ένα κτίριο που θα λειτουργούσε με βιώσιμη ενέργεια. Μεγάλο μέρος αυτής της ενέργειας προέρχεται από τους ηλιακούς συλλέκτες που ευθυγραμμίζονται στην κορυφή της δομής, που μοιάζει με διαστημόπλοιο. Για μια εταιρεία τόσο πρωτοποριακή όσο η Apple, η ιδέα της ηλιακής ενέργεια φαινόταν σχεδόν παλαιική.
Αυτός είναι ο λόγος ο Foster και η ομάδα του πήγαν ένα βήμα παραπέρα για να δημιουργήσουν ένα κτίριο που αναπνέει. Τοποθετημένο μέσα σε κάθε θόλο είναι ένα σύστημα εξαερισμού που διοχετεύει αέρα μέσα κι έξω από το κτίριο. Ο Jobs ο οποίος δεν ήταν οπαδός του κλιματισμού σκέφτηκε ότι θα ήταν ιδανικό οι εργαζόμενοι του να νιώθουν οποιοδήποτε ρεύμα αέρα περνάει, σαν να κάθονταν έξω. Μέσα από μια ποικιλία αισθητήρων, το κτίριο διατηρεί μια θερμοκρασία από 20 έως 25 βαθμούς Κελσίου, με τη χρήση πρόσληψης και απελευθέρωσης φυσικού αέρα. Το καταπράσινο περιβάλλον δεν είναι μόνο για αισθητικούς λόγους, ωστόσο όλες οι ποικιλίες είναι ανθεκτικές στην ξηρασία, φτιαγμένες επίσης για να αντέχουν στην αλλαγή του κλίματος.
Εθνικό Μνημείο για την Ειρήνη και τη Δικαιοσύνη
Το Εθνικό Μνημείο για την Ειρήνη και τη Δικαιοσύνη φαίνεται να παρηγορεί τους επισκέπτες του. Σχεδιάστηκε για να τιμήσουν τα θύματα της θανατικής ποινής χωρίς δίκη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί υπάρχουν σκούρες κόκκινες στήλες με τα ονόματα των θυμάτων και τις κομητείες που συνέβησαν αυτά τα αδιανόητα γεγονότα (όπως όταν, το 1877, ο Αρθούρος St. Clair, Υπουργός της Φλόριντα, θανατώθηκε χωρίς δίκη επειδή έκανε το γάμο ενός μαύρου άνδρα και μιας λευκής γυναίκας ή το 1930 , όταν ο Lacy Mitchell θανατώθηκε χωρίς δίκη στη Georgia γιατί κατέθεσε εναντίον ενός λευκού άνδρα κατηγορούμενου ότι βίαζε μια μαύρη γυναίκα).
Add Comment