Ο Παναγιώτης Τέτσης ήταν Έλληνας ζωγράφος και χαράκτης από την Ύδρα. Ο ζωγράφος που μερικές φορές δημιουργούσε με γυμνά χέρια γεννήθηκε το 1925 στην Ύδρα από ντόπιους γονείς και ήταν γιος εστιάτορα. Πέθανε στις 5 Μαρτίου 2016 στην Αθήνα, στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», σε ηλικία 91 ετών. Μέχρι το γυμνάσιο έμεινε στην Ύδρα , ενώ αργότερα εγκαταστάθηκαν οικογενειακώς στον Πειραιά και μετά στην κατοχή έμειναν στην Καλλίπολη. Ο Γερμανός ξυλογράφος και φιλότεχνος Κλάους Φρισλάντερ, του έκανε τα πρώτα μαθήματα στην ζωγραφική το 1940. Τότε γνώρισε τον Δημήτρη Πικιώνη και τον Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα. Όταν αποφοίτησε από το γυμνάσιο, σπούδασε Νομική αλλά την άφησε γρήγορα.
Η αποφοίτηση και η δημιουργία του
Στον τελευταίο χρόνο κατοχής μπήκε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και αποφοίτησε το 1949. Καθηγητές του ήταν μεταξύ άλλων ο Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Παύλος Μαθιόπουλος και ο Δημήτριος Μπισκίνης. Πήρε υποτροφία και τελείωσε επίσης την Σχολή Καλών Τεχνών του Παρισιού το διάστημα (1953-1956), όπου διδάχθηκε χαλκογραφία.
Εκθέσεις
Ο Τέτσης ξεκίνησε τις εκθέσεις του, το 1948 παρουσιάζοντας την πρώτη του ατομική έκθεση. Στο ενεργητικό του έχει τόσο ατομικές, όσο και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Μερικές από τις εκθέσεις που έχει λάβει μέρος είναι οι Διεθνείς Εκθέσεις Χαρακτικής του Λουγκάνο (1960), του Τόκιο (1964), οι Μπιενάλε του Σάο Πάολο το 1957 και το 1965 και της Αλεξάνδρειας το 1959, Το 1970 τον επέλεξαν ως αντιπρόσωπος της Ελλάδας στη Μπιενάλε της Βενετίας, αλλά δεν δέχθηκε να πάρει μέρος διαμαρτυρόμενος για τα πολιτικά τεκταινόμενα στην Ελλάδα.
Διαβάστε – Φρίντα Κάλο: Η θεά της Τέχνης
Το 2004 συμμετείχε στην έκθεση Ευρωπαίων Καλλιτεχνών στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης (EUARCE), που διοργανώθηκε στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Συνεδρίου της Association Internationale des Critiques Littéraires (A.I.C.L.). Η Εθνική Πινακοθήκη πραγματοποίησε αναδρομική έκθεση για τα έργα του, το 1999.
Διδακτική καριέρα
Διορίστηκε επιμελητής στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ και συγκεκριμένα στην έδρα του Ελεύθερου Σχεδίου , το 1951. Επίσης ήταν καθηγητής στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο το 1958 με 1962. Συμμετείχε και στην ίδρυση του Ελευθέρου Σπουδαστηρίου Καλών Τεχνών, το 1958 και δίδαξε εκεί μέχρι το 1976. Μάλιστα εκλέγει ως καθηγητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών και έμεινε μέχρι το 1991. Όμως υπήρξε και πρύτανης το 1989. Το 1993 έγινε μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Έργο
Ο Τέτσης διαμόρφωσε μια προσωπική αντίληψη του εξπρεσιονισμού. Τα έργα του απεικονίζουν τοπία, τη νεκρή φύση, προσωπογραφίες και σκηνές από την καθημερινότητα. Ο καλλιτέχνης έχει δώσει ιδιαίτερη σημασία στο φως και στα χρώματα. Ο ίδιος είχε ασχοληθεί παράλληλα με την χαρακτική και τις τοιχογραφίες σε δημόσια κτήρια και σε εκκλησίες. Στις 29/02/2016 του δόθηκε το βραβείο Γιάννη Μόραλη, το οποίο θεσπίστηκε το 2016,για πρώτη φορά . Το βραβείο παρέλαβε ο γιος του Αλέξης από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, καθώς ο ίδιος αδυνατούσε, σε τελετή που έγινε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Αν σας βγάλει ο δρόμος κατά την επίσκεψη σας στην Ύδρα μπορείτε να δείτε συνδυαστικά με την επίσκεψη σας στην ιστορική οικία του Λάζαρου Κουντουριώτη, το σπίτι και το ατελιέ του Παναγιώτη Τέτση.
Παντοπωλείο
Επίσης σήμερα σαν επισκέπτες, στον ίδιο χώρο μπορείτε να δείτε το παντοπωλείο της γειτονιάς. όλα σχεδόν στο εσωτερικό του διατηρούνται άθικτα, όπως τα μπουκάλια και οι συσκευασίες των προϊόντων, οι σέσουλες, οι ζυγαριές, οι διαφημίσεις, τα τεφτέρια και η αποθήκη κρασιού στο υπόγειο.
Στο ισόγειο, μια τυπική υδραϊική κατοικία του 19ου-20ου αιώνα, που μάλιστα χρησίμευε και για τις επαγγελματικές δραστηριότητες της οικογένειας, με ίχνη από όλες τις γενιές που στέγασε. Τα παλιά έπιπλα και σκεύη, τα κεντήματα και οι πίνακες, οι οικογενειακές φωτογραφίες, τα έγγραφα και τα προσωπικά αντικείμενα δημιουργούν ένα ιδιαίτερα γοητευτικό σύνολο. Στον όροφο, στις παλιές σάλες του σπιτιού, διατηρείται ανέπαφο το ατελιέ του Τέτση με τα έργα και τα σύνεργα της δουλειάς του, που συμπληρώνονται με προσκλήσεις, κάρτες και καταλόγους εκθέσεων, καθώς και με προσωπικά αντικείμενα και βραβεία.
Ο δάσκαλος Παναγιώτης Τέτσης
Ο σημαντικός ζωγράφος, ακαδημαϊκός και δάσκαλος Παναγιώτης Τέτσης το 2007 παραχωρεί στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος ( Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) την κατοικία των παππούδων του στη Ύδρα. Από το 2016, η Οικία και το Ατελιέ Τέτση αποτελεί συμπλήρωμα της Ιστορικής Οικίας Λάζαρου Κουντουριώτη ( παράρτημα του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου).
Έργα του Τέτση με θέμα την Ύδρα, όλα δωρεές του ίδιου παρουσιάζονται και στον όροφο της Ιστορικής Οικίας Λάζαρου Κουντουριώτη. Σε αυτό το σπίτι είχε ζήσει ο Τέτσης ως παιδί και εκεί είχε την πρώτη επαφή με την τέχνη και την ζωγραφική. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και για είκοσι περίπου χρόνια δούλευε στο παλιό αυτό σπίτι έχοντας μετατρέψει τη σάλα του ορόφου σε ατελιέ. Ο ζωγράφος είχε μέχρι το τέλος στενή σχέση με το νησί και γενέτειρά του. Την αγάπη του για το νησί μετέδιδε πάντα και στους μαθητές του από τη Σχολή Καλών Τεχνών, τους οποίους έφερνε κάθε χρόνο στο Παράρτημα της Σχολής στην Ύδρα, φιλοξενώντας του συχνά και στο σπίτι αυτό. Η Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα αναφέρει μερικά λόγια σχετικά με τη ζωγραφική του Τέτση τα οποία βρίσκουμε στο φυλλάδιο που δίνεται κατά την επίσκεψη σας στην Ιστοριή Οικία Λάζαρου Κουντουριώτη.
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείο Αλέξανδρου Σούτσου έχει πει : « Η ζωγραφική του Τέτση μας βυθίζει στο δυνατό φως που λάμπει πάνω στον ασβέστη ενός νησιώτικου σπιτιού, προβάλλοντας γαλάζιες σκιές, μπλαβίζοντας τη θάλασσα, σκουραίνοντας τα πράσινα. Δυνατά κοντράστα, να ένα από τα μυστικά της χρωματικής μαγγανείας του Τέτση. Με αυτές τις δυνατές αντιθέσεις κατάφερε να δημιουργήσει την αίσθηση ενός λιοπύρινου μεσημεριού, χρησιμοποιώντας μόνο το μαύρο και το λευκό χρώμα. Είναι σαν ν΄ακούμε τα τζιτζίκια και αυθόρμητα ανακαλούμε στίχους των ποιητών που μιλούνε για τις βαριές σκιές σαν σίδερο και για τον μαύρο ήλιο του μεσημεριού ».
Οι αναφορές στο όνομα του που ξεχώρισαν
Η κυρία Λαμπράκη-Πλάκα συμπληρώνει: « Πιστός στην παράδοση του μοντέρνου, ο Τέτσης δεν έχει προνομιακά θέματα. Ο ζωγράφος αναζητεί την αποκάλυψη μέσα στο ασήμαντο. Όλα τα θέματα έχουν τη θέση τους στη ζωγραφική του: από ένα απλό κανάτι με πινέλα ακουμπισμένο πάνω σε ένα τραπεζάκι ή ένα μπουκέτο λουλούδια ως την κυβιστική γεωμετρία των αρχοντικών της γενέθλιας Ύδρας ή τα βαθμιδωτά μονοπάτια που ανηφορίζουν στις ηλιοδαρμένες πλαγιές της Σίφνου. Και από τα πορτρέτα των φίλων του ως το χρωματικό πανηγύρι της λαϊκής αγοράς στην οδό Ξενοκράτους». Αξίζει να επισκεφθείτε τα δύο σπίτια κατά την περιήγηση σας στα στενά της Ύδρας, που είναι γνωστή κι ως νησί των ζωγράφων.
Add Comment